SHBA ka nje histori te mirenjohur te ofrimit te ndihmes ushtarake per vendet ne nevoje. Por, here pas here qeveria amerikane ka furnizuar edhe me forca sekrete, ose me arme per forca sekrete. Disa prej ushtrive te krijuara nga CIA neper bote kane pasur sukses ne qellimin e tyre e te tjera edhe kane deshtuar. Nga viti 1945-1952 CIA trajnonte dhe furnizonte nga ajri njesite partizane ukrainase, te cilat ishin organizuar fillimisht nga gjermanet per te luftuar sovjetiket gjate Luftes II Boterore. Per shtate vjet, partizanet qe vepronin na Karpate benin sulme sporadike. Me ne fund, ne vitin 1952 nje force ushtarake sovjetike i fshiu ata nga faqja e dheut. Pas fitores komuniste ne Kine, ushtaret nacionaliste kineze u arratisen ne Birmani.
Gjate fillimit viteve ‘50 CIA i perdori keto ushtare per te krijuar nje brigade prej 12 mije vetesh, te cilet kryenin sulme te here pas hershme ne Kinen e kuqe. Gjithsesi, ushtaret nacionaliste e pane me te arsyeshme te monopolizojne tregtine lokale te opiumit. Pasi presidenti i Guatemales, Jacobo Arbenz legalizoi partine komuniste te vendit dhe nxori jashte ligjit 400 mije akra plantacione bananesh te “United Fruit”, CIA vendosi te permbyste qeverine e tij. Rebelet guatemals u sterviten ne Honduras dhe u mbeshteten nga nje kontingjent bombarduesish ajrore te CIA-s. Kjo ushtri pushtoi Guatemalen ne vitin 1954 duke rrezuar regjimin e Arbenz.
Ne nje perpjekje per te rrezuar presidentin indonezian Sukarno ne vitin 1958, CIA dergoi ekspertet paraushtarake dhe operatoret e radios ne nje ishull te Sumatras per te organizuar nje revolte. Me mbeshtjetje ajrore nga CIA, ushtria e rebeleve u hodh ne sulm por u mund shume shpejt. Pas pushtimit kinez te Tibetit ne vitin 1950, CIA nisi te rekrutonte kalores kamba – ushtare te forte qe mbeshtesnin liderin shpirteror te Tibetit, Dalai Lama – teksa ato u arratisen ne Indi ne vitin 1959. Keto kalores u sterviten ne “Camp Hale” ne Kolorado e me pas u transportuan serish ne Tibet nga CIA per te organizuar nje ushtri prej 14 mije vetesh. Ne mes te viteve ’60 ata ishin braktisur nga CIA, por vazhduan te luftojne vete deri ne vitet ’70. Ne vitin 1960 operativet e CIA-s rekrutuan 1500 refugjate kubane qe jetonin ne Majemi dhe orkestruan nje sulm surprize ne Kuben e Fidel Castro-s.
Keta rebele u sterviten ne nje baze ne Guatemala dhe zbarkuan ne Gjirin e Derrave me 19 prill 1961. Operacioni i planifikuar keq perfundoi ne katastrofe dhe 150 njerezit u vrane ose u kapen brenda tre ditesh. Ne vitin 1962 agjentet e CIA-s rekrutuan anearet e fisit Meo qe jetonin ne malet e Laos per te luftuar si guerrile kunder forcave komuniste te Loas. E quajtur Ushtria Klandestine, kjo njesi paguhej, stervitej dhe furnizohej nga CIA dhe arriti ne 30 mije forca. Ne vitin 1975 kjo ushtri qe kishte arritur thuajse çerek milioni ishte reduktuar ne 10 mije refugjate qe iken ne Tajlande. Nunget, kineze qe jetonin ne Vietnam u rekrutuan dhe organizuan nga CIA si force mercenare gjate luftes se Vietnamit. Luftetare te frikshem e brutale ato u punesuan pergjate gjithe Vietnamit. Por ata rezultuan te ishin nje barre jo e vogel per CIA-n, duke qene se ishin shume te kushtueshem duke qene se nuk pranonin te luftonin nese nuk furnizoheshin rregullisht me birre dhe prostituta. Ndihma e maskuar per skuadrat qe luftonin kunder pushtimit sovjetik te Afganistanit filloi nen presidentin Jimmy Carter ne vitin 1970 dhe vazhdoi edhe gjate administrates se Ronald Reagan. Operacioni pati sukses ne qellimin fillestar pasi sovjetiket u detyruan qe te terhiqnin forcat e tyre ne vitin 1987. Fatkeqesisht, sapo u larguan sovjetiket SHBA e injoroi fare Afganistanin.
1. Partizanet ukrainas
Nga viti 1945-1952 CIA trajnonte dhe furnizonte nga ajri njesite partizane ukrainase, te cilat ishin organizuar fillimisht nga gjermanet per te luftuar sovjetiket gjate Luftes II Boterore. Per shtate vjet, partizanet qe vepronin na Karpate benin sulme sporadike. Me ne fund, ne vitin 1952 nje force ushtarake sovjetike i fshiu ata nga faqja e dheut.
2. Brigada kineze ne Birmani
Pas fitores komuniste ne Kine, ushtaret nacionaliste kineze u arratisen ne Birmani. Gjate fillimit viteve ‘50 CIA i perdori keto ushtare per te krijuar nje brigade prej 12 mije vetash, te cilet kryenin sulme te here pas hershme ne Kinen e kuqe. Gjithsesi, ushtaret nacionaliste e pane me te arsyeshme te monopolizojne tregtine lokale te opiumit.
3. Ushtria rebele guatemalase
Pasi presidenti i Guatemales, Jacobo Arbenz legalizoi partine komuniste te vendit dhe nxori jashte ligjit 400 mije akra plantacione bananesh te “United Fruit”, CIA vendosi te permbyste qeverine e tij. Rebelet guatemals u sterviten ne Honduras dhe u mbeshteten nga nje kontingjent bombarduesish ajrore te CIA-s. Kjo ushtri pushtoi Guatemalen ne vitin 1954 duke rrezuar regjimin e Arbenz.
4. Rebelet sumatrane
Ne nje perpjekje per te rrezuar presidentin indonezian Sukarno ne vitin 1958, CIA dergoi ekspertet paraushtarake dhe operatoret e radios ne nje ishull te Sumatras per te organizuar nje revolte. Me mbeshtjetje ajrore nga CIA, ushtria e rebeleve u hodh ne sulm por u mund shume shpejt.
5. Kaloresit kamba
Pas pushtimit kinez te Tibetit ne vitin 1950, CIA nisi te rekrutonte kalores kamba – ushtare te forte qe mbeshtesnin liderin shpirteror te Tibetit, Dalai Lama – teksa ato u arratisen ne Indi ne vitin 1959. Keto kalores u sterviten ne “Camp Hale” ne Kolorado e me pas u transportuan serish ne Tibet nga CIA per te organizuar nje ushtri prej 14 mije vetesh. Ne mes te viteve ’60 ata ishin braktisur nga CIA, por vazhduan te luftojne vete deri ne vitet ’70.
6. Forcat e pushtimit te Gjirit te Derrave
Ne vitin 1960 operativet e CIA-s rekrutuan 1500 refugjate kubane qe jetonin ne Majemi dhe orkestruan nje sulm surprize ne Kuben e Fidel Castro-s. Keta rebele u sterviten ne nje baze ne Guatemala dhe zbarkuan ne Gjirin e Derrave me 19 prill 1961. Operacioni i planifikuar keq perfundoi ne katastrofe dhe 150 njerezit u vrane ose u kapen brenda tre ditesh.
7. Ushtria klandestine
Ne vitin 1962 agjentet e CIA-s rekrutuan anearet e fisit Meo qe jetonin ne malet e Laos per te luftuar si guerrile kunder forcave komuniste te Loas. E quajtur Ushtria Klandestine, kjo njesi paguhej, stervitej dhe furnizohej nga CIA dhe arriti ne 30 mije forca. Ne vitin 1975 kjo ushtri qe kishte arritur thuajse çerek milioni ishte reduktuar ne 10 mije refugjate qe iken ne Tajlande.
8. Mercenaret nunge
Nunget, kineze qe jetonin ne Vietnam u rekrutuan dhe organizuan nga CIA si force mercenare gjate luftes se Vietnamit. Luftetare te frikshem e brutale ato u punesuan pergjate gjithe Vietnamit. Por ata rezultuan te ishin nje barre jo e vogel per CIA-n, duke qene se ishin shume te kushtueshem duke qene se nuk pranonin te luftonin nese nuk furnizoheshin rregullisht me birre dhe prostituta.
9. Regjimenti peruvian
Ne pamundesi per te shtypur forcat guerile ne provincat lindore te Amazones, Peruja i beri thirrje Amerikes per ndihme, ne mes te viteve ’60. CIA reagoi duke krijuar nje kamp te fortifikuar e duke rekrutuar peruvianet lokale, te cilet u trajnuan nga personeli i beretave te gjelbra. Pas shtypjes se guerileve njesia elite u shpernda nga frika se mund orkestronte nje grusht shteti kunder qeverise.
10. Forcat mercenare te Kongos
Ne vitin 1964 gjate luftes civile kongoleze, CIA krijoi nje ushtri ne Kongo per te mbeshtetur lideret pro-perendimore, Cyril Adoula dhe Joseph Mobutu. CIA importoi mercenare evropian dhe pilote kubane – azilante politike kubane - per te pilotuar forcen ajrore te saj te perbere nga avione transporti dhe bombardues.
11. Rebelet kurde
Gjate fillimit te viteve ’70 CIA shkoi ne lindje te Irakut per te organizuar dhe furnizuar kurdet e asaj zone, te cilet ishin rebeluar kunder qeverise irakene pro-sovjetike. Qellimi i vertete pas ketij veprimi ishte per te ndihmuar shahun e Iranit qe te zgjidhte nje konflikt kufiri me Irakun ne menyre te favorshme per Iranin. Pas marreveshjes CIA e ndali ndihmen qe i jepte kurdeve.
12. Mujaxhedinet afgane
Ndihma e maskuar per skuadrat qe luftonin kunder pushtimit sovjetik te Afganistanit filloi nen presidentin Jimmy Carter ne vitin 1970 dhe vazhdoi edhe gjate administrates se Ronald Reagan. Operacioni pati sukses ne qellimin fillestar pasi sovjetiket u detyruan qe te terhiqnin forcat e tyre ne vitin 1987. Fatkeqesisht, sapo u larguan sovjetiket SHBA e injoroi fare Afganistanin.
Gjate fillimit viteve ‘50 CIA i perdori keto ushtare per te krijuar nje brigade prej 12 mije vetesh, te cilet kryenin sulme te here pas hershme ne Kinen e kuqe. Gjithsesi, ushtaret nacionaliste e pane me te arsyeshme te monopolizojne tregtine lokale te opiumit. Pasi presidenti i Guatemales, Jacobo Arbenz legalizoi partine komuniste te vendit dhe nxori jashte ligjit 400 mije akra plantacione bananesh te “United Fruit”, CIA vendosi te permbyste qeverine e tij. Rebelet guatemals u sterviten ne Honduras dhe u mbeshteten nga nje kontingjent bombarduesish ajrore te CIA-s. Kjo ushtri pushtoi Guatemalen ne vitin 1954 duke rrezuar regjimin e Arbenz.
Ne nje perpjekje per te rrezuar presidentin indonezian Sukarno ne vitin 1958, CIA dergoi ekspertet paraushtarake dhe operatoret e radios ne nje ishull te Sumatras per te organizuar nje revolte. Me mbeshtjetje ajrore nga CIA, ushtria e rebeleve u hodh ne sulm por u mund shume shpejt. Pas pushtimit kinez te Tibetit ne vitin 1950, CIA nisi te rekrutonte kalores kamba – ushtare te forte qe mbeshtesnin liderin shpirteror te Tibetit, Dalai Lama – teksa ato u arratisen ne Indi ne vitin 1959. Keto kalores u sterviten ne “Camp Hale” ne Kolorado e me pas u transportuan serish ne Tibet nga CIA per te organizuar nje ushtri prej 14 mije vetesh. Ne mes te viteve ’60 ata ishin braktisur nga CIA, por vazhduan te luftojne vete deri ne vitet ’70. Ne vitin 1960 operativet e CIA-s rekrutuan 1500 refugjate kubane qe jetonin ne Majemi dhe orkestruan nje sulm surprize ne Kuben e Fidel Castro-s.
Keta rebele u sterviten ne nje baze ne Guatemala dhe zbarkuan ne Gjirin e Derrave me 19 prill 1961. Operacioni i planifikuar keq perfundoi ne katastrofe dhe 150 njerezit u vrane ose u kapen brenda tre ditesh. Ne vitin 1962 agjentet e CIA-s rekrutuan anearet e fisit Meo qe jetonin ne malet e Laos per te luftuar si guerrile kunder forcave komuniste te Loas. E quajtur Ushtria Klandestine, kjo njesi paguhej, stervitej dhe furnizohej nga CIA dhe arriti ne 30 mije forca. Ne vitin 1975 kjo ushtri qe kishte arritur thuajse çerek milioni ishte reduktuar ne 10 mije refugjate qe iken ne Tajlande. Nunget, kineze qe jetonin ne Vietnam u rekrutuan dhe organizuan nga CIA si force mercenare gjate luftes se Vietnamit. Luftetare te frikshem e brutale ato u punesuan pergjate gjithe Vietnamit. Por ata rezultuan te ishin nje barre jo e vogel per CIA-n, duke qene se ishin shume te kushtueshem duke qene se nuk pranonin te luftonin nese nuk furnizoheshin rregullisht me birre dhe prostituta. Ndihma e maskuar per skuadrat qe luftonin kunder pushtimit sovjetik te Afganistanit filloi nen presidentin Jimmy Carter ne vitin 1970 dhe vazhdoi edhe gjate administrates se Ronald Reagan. Operacioni pati sukses ne qellimin fillestar pasi sovjetiket u detyruan qe te terhiqnin forcat e tyre ne vitin 1987. Fatkeqesisht, sapo u larguan sovjetiket SHBA e injoroi fare Afganistanin.
1. Partizanet ukrainas
Nga viti 1945-1952 CIA trajnonte dhe furnizonte nga ajri njesite partizane ukrainase, te cilat ishin organizuar fillimisht nga gjermanet per te luftuar sovjetiket gjate Luftes II Boterore. Per shtate vjet, partizanet qe vepronin na Karpate benin sulme sporadike. Me ne fund, ne vitin 1952 nje force ushtarake sovjetike i fshiu ata nga faqja e dheut.
2. Brigada kineze ne Birmani
Pas fitores komuniste ne Kine, ushtaret nacionaliste kineze u arratisen ne Birmani. Gjate fillimit viteve ‘50 CIA i perdori keto ushtare per te krijuar nje brigade prej 12 mije vetash, te cilet kryenin sulme te here pas hershme ne Kinen e kuqe. Gjithsesi, ushtaret nacionaliste e pane me te arsyeshme te monopolizojne tregtine lokale te opiumit.
3. Ushtria rebele guatemalase
Pasi presidenti i Guatemales, Jacobo Arbenz legalizoi partine komuniste te vendit dhe nxori jashte ligjit 400 mije akra plantacione bananesh te “United Fruit”, CIA vendosi te permbyste qeverine e tij. Rebelet guatemals u sterviten ne Honduras dhe u mbeshteten nga nje kontingjent bombarduesish ajrore te CIA-s. Kjo ushtri pushtoi Guatemalen ne vitin 1954 duke rrezuar regjimin e Arbenz.
4. Rebelet sumatrane
Ne nje perpjekje per te rrezuar presidentin indonezian Sukarno ne vitin 1958, CIA dergoi ekspertet paraushtarake dhe operatoret e radios ne nje ishull te Sumatras per te organizuar nje revolte. Me mbeshtjetje ajrore nga CIA, ushtria e rebeleve u hodh ne sulm por u mund shume shpejt.
5. Kaloresit kamba
Pas pushtimit kinez te Tibetit ne vitin 1950, CIA nisi te rekrutonte kalores kamba – ushtare te forte qe mbeshtesnin liderin shpirteror te Tibetit, Dalai Lama – teksa ato u arratisen ne Indi ne vitin 1959. Keto kalores u sterviten ne “Camp Hale” ne Kolorado e me pas u transportuan serish ne Tibet nga CIA per te organizuar nje ushtri prej 14 mije vetesh. Ne mes te viteve ’60 ata ishin braktisur nga CIA, por vazhduan te luftojne vete deri ne vitet ’70.
6. Forcat e pushtimit te Gjirit te Derrave
Ne vitin 1960 operativet e CIA-s rekrutuan 1500 refugjate kubane qe jetonin ne Majemi dhe orkestruan nje sulm surprize ne Kuben e Fidel Castro-s. Keta rebele u sterviten ne nje baze ne Guatemala dhe zbarkuan ne Gjirin e Derrave me 19 prill 1961. Operacioni i planifikuar keq perfundoi ne katastrofe dhe 150 njerezit u vrane ose u kapen brenda tre ditesh.
7. Ushtria klandestine
Ne vitin 1962 agjentet e CIA-s rekrutuan anearet e fisit Meo qe jetonin ne malet e Laos per te luftuar si guerrile kunder forcave komuniste te Loas. E quajtur Ushtria Klandestine, kjo njesi paguhej, stervitej dhe furnizohej nga CIA dhe arriti ne 30 mije forca. Ne vitin 1975 kjo ushtri qe kishte arritur thuajse çerek milioni ishte reduktuar ne 10 mije refugjate qe iken ne Tajlande.
8. Mercenaret nunge
Nunget, kineze qe jetonin ne Vietnam u rekrutuan dhe organizuan nga CIA si force mercenare gjate luftes se Vietnamit. Luftetare te frikshem e brutale ato u punesuan pergjate gjithe Vietnamit. Por ata rezultuan te ishin nje barre jo e vogel per CIA-n, duke qene se ishin shume te kushtueshem duke qene se nuk pranonin te luftonin nese nuk furnizoheshin rregullisht me birre dhe prostituta.
9. Regjimenti peruvian
Ne pamundesi per te shtypur forcat guerile ne provincat lindore te Amazones, Peruja i beri thirrje Amerikes per ndihme, ne mes te viteve ’60. CIA reagoi duke krijuar nje kamp te fortifikuar e duke rekrutuar peruvianet lokale, te cilet u trajnuan nga personeli i beretave te gjelbra. Pas shtypjes se guerileve njesia elite u shpernda nga frika se mund orkestronte nje grusht shteti kunder qeverise.
10. Forcat mercenare te Kongos
Ne vitin 1964 gjate luftes civile kongoleze, CIA krijoi nje ushtri ne Kongo per te mbeshtetur lideret pro-perendimore, Cyril Adoula dhe Joseph Mobutu. CIA importoi mercenare evropian dhe pilote kubane – azilante politike kubane - per te pilotuar forcen ajrore te saj te perbere nga avione transporti dhe bombardues.
11. Rebelet kurde
Gjate fillimit te viteve ’70 CIA shkoi ne lindje te Irakut per te organizuar dhe furnizuar kurdet e asaj zone, te cilet ishin rebeluar kunder qeverise irakene pro-sovjetike. Qellimi i vertete pas ketij veprimi ishte per te ndihmuar shahun e Iranit qe te zgjidhte nje konflikt kufiri me Irakun ne menyre te favorshme per Iranin. Pas marreveshjes CIA e ndali ndihmen qe i jepte kurdeve.
12. Mujaxhedinet afgane
Ndihma e maskuar per skuadrat qe luftonin kunder pushtimit sovjetik te Afganistanit filloi nen presidentin Jimmy Carter ne vitin 1970 dhe vazhdoi edhe gjate administrates se Ronald Reagan. Operacioni pati sukses ne qellimin fillestar pasi sovjetiket u detyruan qe te terhiqnin forcat e tyre ne vitin 1987. Fatkeqesisht, sapo u larguan sovjetiket SHBA e injoroi fare Afganistanin.
