Kompania Facebook hyri në bursë në datën 18 maj. Ky qe rasti, për gazetën e madhe Guardian, që t’i kthehet një paradoksi të vjetër: sot, mediat tradicionale po ëndërrojnë fuqinë financiare të rrjeteve të reja sociale, ndërkohë që këto të fundit mbeten “xheloze” për përmbajtjen e mediave klasike.
Çfarë është një media sociale? Ose e thënë ndryshe, ku dallon kjo media, nga koncepti i mediave të vjetra? Kjo është një pyetje të cilës bota ende s’i ka dhënë një përgjigje të saktë, madje e ka injoruar për shumë kohë. E megjithatë, kjo çeshtje po bëhet gjithnjë e më e rëndësishme, por edhe më e pamundur për t’u perceptuar, pas hyrjes së Facebook në bursën Nasdaq. Sepse, ka gjithnjë e më shumë njerëz, brenda medias klasike, që thonë se dëshërojnë t’i drejtohen mediave sociale. Kurse këto të fundit, me fuqinë e miliardave që kanë grumbulluar, po pretendojnë seriozisht se përfaqësojnë të ardhmen e medias në botë.
Është e qartë se këto dy lloje mediash nuk kanë thuajse asgjë të përbashkët, përveç faktit se konsumojnë kohën e përdoruesve të tyre dhe varen nga reklamat, për të siguruar mbijetesën ekonomike.
Mediat klasike sforcohen që të gjejnë formula dhe rrugë, për të provuar se përmbajnë një “dimension social”. Ato janë futur tashmë në faqet e Facebook me adresat e tyre dhe kanë caktuar persona që përkujdesen për rubrikat interaktive, që i lidhin direkt me lexuesit. Ndërkohë, egziston bindja tek këto media, se rrjetet sociale janë një kanal i përshtatshëm për të shitur produktin e tyre.
Facebook, gropa thithëse e reklamave
Për momentin, është e padiskutueshme se mediat e vjetra, ato tradicionalet, megjithëse po humbin terren, sa i takon kohës që harxhojnë njerëzit me to, po vazhdojnë të mbajnë një pozitë dominuese, përsa i përket reklamës. Por edhe mediat sociale nuk mbeten pas. Facebook nxjerr momentalisht 82% të të ardhurave nga publiciteti, një përqindje shumë më e lartë sesa ajo e medias tradicionale.
Historikisht, televizioni duket se është media që thith ende sasinë më të madhe të reklamës. Kur bëhet fjalë për të vënë në dukje një produkt, markat e mëdha i drejtohen gjithnjë hapësirave publicitare të televizioneve, por agjencitë e e reklamave po flasin gjithnjë e më shpesh për t’u angazhuar në rrjetet sociale. Sipas tyre, këto media sociale përfaqësojnë të ardhmen e publicitetit në botë.
Sa i takon reklamës, elasticiteti dhe çmimi, janë dy fjalët magjike. Njëra ndër platformat më fitimprurëse, ndër vite, ka qenë vjetari i faqeve të verdha. Kostoja e tij është mjaftueshëm e ulët, për të kompensuar mungesën relative të efikasitetit që ka ky botim, si dhe për të tërhequr vëmendjen e publikut. Faqet e verdha janë një model i reduktuar i Google. Sepse Google, në fakt, është forma supreme e faqeve të verdha.
Çfarë modeli për nesër?
Përtej asaj që thamë, mbetet modeli Facebook. Ky rrjet social ka kaq shumë faqe të klikuara, saqë mund t’i shesë fare mirë, për shumë pak para, duke nxjerrë njëkohësisht përfitime gjigande. Por vlerësimi i tij i fundit në bursë, është ku e ku më i madh sesa vlera e reklamës që ai gjeneron aktualisht. Dhe Facebook duhet të ndjekë shembullin e televizionit, e jo atë të Google-it.
Veçse Facebook është shumë i ndryshëm nga televizioni. Ai nuk mbledh ndonjë publik telespektatorësh, pra njerëz që mendojnë dhe ndjejnë të njëjtën gjë në të njëjtën kohë. Facebook nuk drejtohet as nga njerëz që i duan mediat, apo që ushtrojnë profesionin e njeriut të medias. Pra, Facebook nuk angazhohet të tërheqë vëmendjen e publikut me anë të evokimit të vuajtjes, sharmit apo humorit. Si çdo aktivitet tjetër i lidhur me internetin, edhe Facebook do të angazhojë në të ardhmen njerëz që vijnë nga mediat, por me siguri s’do të jetë një eksperiencë e bukur për këta të fundit.
Natyrisht, e ardhmja nuk është aq e largët sa e imagjinojmë. Firmat që lidhen me progresin më të freskët teknologjik, po hyjnë thellë brenda nesh, po kuptojnë botën tonë (ndoshta më mirë se vetë ne) dhe e gjitha kjo ka si qëllim final, që ato të na shesin një ditë produktet e tyre. Dhe gjenitë e mediave sociale do të bëjnë këtë përmes një rruge shumë më të shkurtër, se ajo e shkrimit dhe e letrës.
Ndoshta kjo është e vërteta finale. Por, në këtë rast, a mund të flasim për media, kur flasim për Facebook?!
Çfarë është një media sociale? Ose e thënë ndryshe, ku dallon kjo media, nga koncepti i mediave të vjetra? Kjo është një pyetje të cilës bota ende s’i ka dhënë një përgjigje të saktë, madje e ka injoruar për shumë kohë. E megjithatë, kjo çeshtje po bëhet gjithnjë e më e rëndësishme, por edhe më e pamundur për t’u perceptuar, pas hyrjes së Facebook në bursën Nasdaq. Sepse, ka gjithnjë e më shumë njerëz, brenda medias klasike, që thonë se dëshërojnë t’i drejtohen mediave sociale. Kurse këto të fundit, me fuqinë e miliardave që kanë grumbulluar, po pretendojnë seriozisht se përfaqësojnë të ardhmen e medias në botë.
Është e qartë se këto dy lloje mediash nuk kanë thuajse asgjë të përbashkët, përveç faktit se konsumojnë kohën e përdoruesve të tyre dhe varen nga reklamat, për të siguruar mbijetesën ekonomike.
Mediat klasike sforcohen që të gjejnë formula dhe rrugë, për të provuar se përmbajnë një “dimension social”. Ato janë futur tashmë në faqet e Facebook me adresat e tyre dhe kanë caktuar persona që përkujdesen për rubrikat interaktive, që i lidhin direkt me lexuesit. Ndërkohë, egziston bindja tek këto media, se rrjetet sociale janë një kanal i përshtatshëm për të shitur produktin e tyre.
Facebook, gropa thithëse e reklamave
Për momentin, është e padiskutueshme se mediat e vjetra, ato tradicionalet, megjithëse po humbin terren, sa i takon kohës që harxhojnë njerëzit me to, po vazhdojnë të mbajnë një pozitë dominuese, përsa i përket reklamës. Por edhe mediat sociale nuk mbeten pas. Facebook nxjerr momentalisht 82% të të ardhurave nga publiciteti, një përqindje shumë më e lartë sesa ajo e medias tradicionale.
Historikisht, televizioni duket se është media që thith ende sasinë më të madhe të reklamës. Kur bëhet fjalë për të vënë në dukje një produkt, markat e mëdha i drejtohen gjithnjë hapësirave publicitare të televizioneve, por agjencitë e e reklamave po flasin gjithnjë e më shpesh për t’u angazhuar në rrjetet sociale. Sipas tyre, këto media sociale përfaqësojnë të ardhmen e publicitetit në botë.
Sa i takon reklamës, elasticiteti dhe çmimi, janë dy fjalët magjike. Njëra ndër platformat më fitimprurëse, ndër vite, ka qenë vjetari i faqeve të verdha. Kostoja e tij është mjaftueshëm e ulët, për të kompensuar mungesën relative të efikasitetit që ka ky botim, si dhe për të tërhequr vëmendjen e publikut. Faqet e verdha janë një model i reduktuar i Google. Sepse Google, në fakt, është forma supreme e faqeve të verdha.
Çfarë modeli për nesër?
Përtej asaj që thamë, mbetet modeli Facebook. Ky rrjet social ka kaq shumë faqe të klikuara, saqë mund t’i shesë fare mirë, për shumë pak para, duke nxjerrë njëkohësisht përfitime gjigande. Por vlerësimi i tij i fundit në bursë, është ku e ku më i madh sesa vlera e reklamës që ai gjeneron aktualisht. Dhe Facebook duhet të ndjekë shembullin e televizionit, e jo atë të Google-it.
Veçse Facebook është shumë i ndryshëm nga televizioni. Ai nuk mbledh ndonjë publik telespektatorësh, pra njerëz që mendojnë dhe ndjejnë të njëjtën gjë në të njëjtën kohë. Facebook nuk drejtohet as nga njerëz që i duan mediat, apo që ushtrojnë profesionin e njeriut të medias. Pra, Facebook nuk angazhohet të tërheqë vëmendjen e publikut me anë të evokimit të vuajtjes, sharmit apo humorit. Si çdo aktivitet tjetër i lidhur me internetin, edhe Facebook do të angazhojë në të ardhmen njerëz që vijnë nga mediat, por me siguri s’do të jetë një eksperiencë e bukur për këta të fundit.
Natyrisht, e ardhmja nuk është aq e largët sa e imagjinojmë. Firmat që lidhen me progresin më të freskët teknologjik, po hyjnë thellë brenda nesh, po kuptojnë botën tonë (ndoshta më mirë se vetë ne) dhe e gjitha kjo ka si qëllim final, që ato të na shesin një ditë produktet e tyre. Dhe gjenitë e mediave sociale do të bëjnë këtë përmes një rruge shumë më të shkurtër, se ajo e shkrimit dhe e letrës.
Ndoshta kjo është e vërteta finale. Por, në këtë rast, a mund të flasim për media, kur flasim për Facebook?!
