28 Tetor 2024

54.8% nuk rrinë Shqipëri as për 2000 euro pagë

Shkeputur nga Shkrimi i Revistes Monitotor: -Jo vetëm të rinjtë, 40% e shtresës së mesme gati për emigrim! Nga mungesa e perspektivës, tek sistemit shëndetësor, ja arsyet pse ikin

Sondazhi evidentoi se, shumica e profesionistëve që përfaqësojnë shtresën e mesme në Shqipëri nuk rrinë në Shqipëri as për 2000 euro pagë. Pyetjes se “për cilin nivel page nuk do të mendonit largimin nga vendi (bruto/muaj)”, 4.8% e të anketuarve që jetojnë në Shqipëri, rreth 469 persona, mund të rrinë në Shqipëri për paga mbi 2000 euro.

10% e të anketuarve pohuan se nuk do të largoheshin nga vendi për paga 1100-1400 euro në muaj, 12,7% nuk ikin nga vendi për paga në intervalin 1400-1700 euro në muaj, ndërsa 7,1% nuk ikin nga vendi për një pagë 500-1100 euro në muaj.

“Në këtë vend, as për +2000 euro apo më shumë nuk rrihet. Është keqardhje për veten dhe fëmijët të rrish. Sistem arsimor përtokë, shëndetësia është më mirë të të vrasin me plumb sesa të shkosh në spitale, për të mos folur për edukatën qytetare dhe njerëzore nga të gjithë. Fatkeqësisht jemi tmerr”, komentoi Gerd.

Joani, një qytetar tjetër, komentoi: “Problemi më i madh në vendin tonë është mentaliteti nga koha e komunizmit që njerëzit akoma trajtohen pa respekt. Nuk ka asnjë ndërgjegjësim për brezat e rinj. Harrojnë oligarkët dhe biznesmenët që janë njerëzit që punojnë dhe që vendosin makineritë e tyre në punë.

Harrojnë që ne paguajmë taksa që ata të marrin tenderë, etj. Çdo hap që hidhet nuk merr parasysh perspektivën, por sot për nesër”.

Gjermania, SHBA dhe Kanadaja, vendet e synuara për të ikur

Profesionistët dhe shtresa e mesme që mendojnë të largohen nga Shqipëria synojnë vendet më të zhvilluara.

Nga grupi i personave që po bëhen gati të ikin nga Shqipëria në dy vitet në vijim, 312 persona ose 37.8% e tyre synojnë të largohen në Gjermani, 21% në SHBA dhe 9% në Kanada. Përqindje më të ulëta zgjodhën Italinë (8.6%), Britaninë e Madhe (5%) Zvicrën (2%) dhe vende të tjera të BE-së me një përqindje më pak se 1%.

Nga pjesa që jeton në Shqipëri, 48% nuk ishin aspak të kënaqur me karrierën e tyre, 44.5% ishin disi të kënaqur dhe 7.7% ishin shumë të kënaqur.

Pas vitit 2015 ka një trend në rritje të emigrimit drejt Gjermanisë, për shkak të lehtësive në procedurat burokratike për profesionistët.

Anketa tregoi se shtresa e mesme synon të largohet në mënyrë të organizuar në vende shumë të zhvilluara, me kontrata pune ose me emigracion të organizuar.

Andrea shkruan: “Pse ikin mjekët? Mjeku edhe këtu po të punojë, merr një pagë dhe ka të ardhura të mira. Pse largohen atëherë? Largohen sepse në spitale janë të njëjtët mjekë, me fëmijët e tyre, me gratë e tyre që punojnë prej 40 vjetësh dhe i pengojnë të gjithë të rinjtë të futen në sistem.

Ndaj të rinjtë, sa të lodhen në këto procese largohen dhe vazhdojnë karriera të mira jashtë. Ndërkohë ata mjekë jo vetëm bllokojnë vendin e punës, por edhe vjetrojnë moshën mesatare të stafit dhe nuk sjellin asnjë avantazh”.

Ulja e korrupsionit, kusht për përmirësimin e situatës

Kur u pyetën “Çfarë mendoni se duhet të përmirësohet në vend për të zvogëluar largimin e të rinjve? (Zgjidhni deri në 2 përgjigje)”, më shumë se gjysma e të anketuarve 674 prej tyre mendojnë se ulja e korrupsionit është e para.

Pothuajse të gjithë të anketuarit dhe ata që kanë komentuar përzgjedhjet e tyre konsiderojnë korrupsionin në prapavijë të arsyeve.

Çështja e dytë më e rëndësishme që duhet përmirësuar është “Arsimi”, e cila është përzgjedhur si çështje kryesore për përmirësim nga 45.9%, gati gjysma e të anketuarve, gjithashtu gati gjysma konsiderojnë se duhen përmirësuar stabiliteti politik dhe ekonomik dhe sistemi shëndetësor. Gjithashtu rritja e mundësive për punësim dhe mbështetja e sipërmarrëse të rinj ishte e rëndësishme, përkatësisht për 38% dhe 25% të të anketuarve.

“Duhen plane konkrete për ta bërë qytetin më të jetueshëm (Tirana – trafik i rënduar, mungesa e vendparkimeve, mungesa e hapësirave të gjelbra, transporti publik i munguar, uji dhe ajri i ndotur), rritja e pagave (çmime të larta krahasuar me të ardhurat). Së dyti, respekti i punonjësve që punojnë në sektorin privat, pushime vjetore, vlerësimi për orët shtesë që punojnë, paga e plotë e deklaruar.

Duhet riformatimi i sistemit të gjyqësorit, arsimit, shëndetësisë dhe kontrolli i cilësisë dhe çmimeve të shportës bazë. Shteti duhet të financojë të rinjtë, për kredi me kosto të përballueshme, kam 20 vjet pune dhe me vështirësi mora kredi që të blej një apartament”.

Gjithashtu 74% e të anketuarve që jetonin në Shqipëri mendonin se kushtet e punës në Shqipëri janë shumë të rëndësishme për të mos u larguar nga vendi, 20% mendojnë se janë disi të rëndësishme dhe 5.6% jo shumë të rëndësishme.

“Përmirësimi i kushteve të jetesës” frenon largimin

Të anketuarit u pyetën për një grup arsyesh në pyetjen “Çfarë mund t’ju bindte më shumë për të qëndruar në vend? (Zgjidhni deri në 3 përgjigje)”.

Shumica 76% renditen “Përmirësimi i kushteve të jetesës”. Më shumë se 50% zgjodhën si kritere themelorë që duhen përmirësuar për të mos lënë vendin “Rritjen e pagës dhe përfitimeve”, “Stabilitetin politik dhe social”, “Zhvillimin e mundësive për karrierë” dhe “Më shumë mundësi për arsim dhe trajnime profesionale”. Arsyet e tjera zunë një peshë më të ulët.

“Pushtetarët e sotëm, çdo ligj, vendim apo udhëzim e bëjnë për veten. Po marr vetëm një shembull. Një punonjës i thjeshtë apo ish-zyrtar, pavarësisht se ka punuar një jetë të tërë, 35 – 40 vjet merr aktualisht një pension maksimumi 45,000 lekë, ndërsa një deputet, i cili ka qenë të paktën për një muaj deputet e pastaj është larguar merr 75,000 lekë në muaj. Kjo është barazia e shtetit tonë demokratik”, komentoi Xh. Zagorcani.

Për pyetjen “Çfarë mund t’ju bindte më shumë për të qëndruar në vend? Një qytetar tjetër komentoi: “Një qeverisje dinjitoze ku qytetari të ndihet krenar për qeverisjen e tij dhe autoritetin e vendit të tij në botë.

Një shtet që mirëfunksionon (ulje korrupsioni, ofrim shërbimesh për të cilat paguajmë, mbrojtje e konsumatorit/individit). Paga duhet të vendoset me orët e punës, në një punë dua të punoj 4 orë, në punën tjetër dua të punoj 5 orë.

Pra shteti gjeneron më shumë të ardhura nëse personat janë të dypunësuar. Aktualisht jemi në një punë dhe duhet të rrimë nga ora 8:00 deri 16:00 me pagë bazë.

Paga nuk ka lidhje me vendimin për të ikur, por shëndetësinë e mirë, arsim, hapësira publike, barazi para ligjit, por mendoj që këto nuk do bëhen kurrë, sepse korrupsioni është bërë gangrenë në çdo pjesë të shoqërisë.

Më vjen keq, por do largohem edhe pse kam dy biznese me 25 të punësuar”.