26 Dhjetor 2024

Një grup arkeologësh kanë zbuluar së fundmi një sarkofag nën Kishën e Shën Nikollës në Demre të Turqisë, që tani shpresojnë ta lidhin me vetë Shën Nikollën, frymëzimin pas figurës legjendare të Babagjyshit.

Vendgërmimi i i kishës, e ndërtuar fillimisht në vitin 520 pas Krishtit, thuhet të jetë ngritur mbi ose pranë vendit të varrimit të Shën Nikollës, i cili ka shërbyer si peshkop i Mirës dhe vdiq në vitin 343 pas Krishtit në Miras (tani Demre) të Turqisë. Gërmimet në kishë kanë filluar që nga viti 1989 dhe vazhdojnë të zbulojnë artefakte të reja. Por asnjë zbulim nuk ka qenë më emocionues se gjetja e një sarkofagu në aneksin dykatësh të kishës, për të cilin ekspertët besojnë se mund të jetë i Shën Nikollës.

Zbulimi i ri, pjesë e Projektit Trashëgimia për të Ardhmen nga Ministria e Kulturës dhe Turizmit e Turqisë, përfshin një sarkofag prej 2 metra e gjysmë, i punuar me gëlqere lokale. Fatma Findik nga Universiteti Hatay Mustafa Kemal, e cila udhëhoqi gërmimet, tha se dizajni i tij përfshin një kapak të ngritur dhe tavan të pjerrët, në përputhje me të tjerët nga rajoni, sipas Turkey Today. Arkivoli pjesërisht i groposur u gjet në një zonë ku më parë janë zbuluar kocka kafshësh dhe fragmente llambash prej argjile, shenja tipike të një vendvarrimi.

“Shpresa jonë më e madhe është të gjejmë një mbishkrim në sarkofag,” tha Findik. “Kjo do të ndihmonte në qartësimin e përmbajtjes së varrit dhe do të na lejonte të përcaktonim periudhën e saktë kur daton.”

Ekipet nuk janë ende aq të avancuara në gërmimet në kishë, një sit që është përfshirë në Listën e Trashëgimisë së Përkohshme të UNESCO-s që nga viti 2000, për të ditur me siguri nëse do të gjejnë ndonjë mbishkrim. Deri më tani, është zbuluar vetëm kapaku dhe një pjesë e vogël e dhomës së varrimit.

Gjatë jetës së Shën Nikollës, thuhet se ai ndihmoi njerëzit në nevojë me një trashëgimi që e mori pas vdekjes së prindërve të tij. Pas vdekjes së tij, sipas Biography.com, legjenda e dhënies së dhuratave u rrit. Përfundimisht, historia e Shën Nikollës i dha jetë personazhit legjendar të Babagjyshit, i cili sjell dhurata Krishtlindjesh për fëmijët në mbarë botën.

Popullariteti i Shën Nikollës u rrit gjatë Reformimit të viteve 1500, dhe holandezët festonin ditën e tij më 6 dhjetor, përvjetorin e vdekjes së tij në vitin 343 pas Krishtit. Praktika u përhap që fëmijët të nxirrnin këpucët e tyre natën para festës, dhe mëngjesin tjetër dhurata, e lënë nga Shën Nikolla, natyrisht, i priste ata. Emigrantët holandezë e sollën legjendën e Shën Nikollës në Shtetet e Bashkuara në vitet 1700, ku pseudonimi i tij ‘Sinterklaas’ eventualisht u transformua në ‘Santa Claus’ dhe data 6 dhjetor u shkri me Krishtlindjen.

Studiuesit e Shën Nikollës presin me padurim lajme për sarkofagun, pasi pyetjet rreth varrit dhe vendndodhjes së tij kanë mbetur të pazgjidhura për një kohë të gjatë. Ata shpresojnë të gjejnë zonën e shenjtë të Mirës të lidhur me peshkopin dhe, nëse ky sarkofag është vërtet ai i Shën Nikollës, jo vetëm që konfirmon vendvarrimin përfundimtar të shenjtorit, por ofron edhe informacione të reja rreth Mirës.

“Disa burime sugjerojnë që Shën Nikolla është varrosur pranë zonës së shenjtë të qytetit të Mirës,” tha Findik. “Fakti që kemi gjetur një sarkofag pranë kishës, që mendohet që ka varrin e tij, mund të tregojë se kjo është vërtet zona e shenjtë që kemi kërkuar. Ky është një konfirmim arkeologjik i rëndësishëm i burimeve historike për vendvarrimin e Shën Nikollës.”

 Popular Mechanics – Syri.net