4 Maji 2023

Në terma praktike, historia e kryqëzimit të Jezusit fillon në momentin kur ai u tradhëtua. Që nga ky moment, deri në vdekjen e tij, disa individë u përfshinë në fazat e fundit të jetës së Jezusit. Në kët artikull, do të zbulojmë se cilët ishin ata dhe rolin që duhej të luanin.

Në kohën kur arrijmë te tradhtia e tij nga Juda, Jezusi ishte tashmë një njeri i kërkuar. Ai kishte mërzitur farisenjtë, herodianët dhe saducenjtë me predikimin e tij. Por ndoshta pika e fundit, ishte ai që sulmoi tempullin dhe akuzoi udhëheqësit se e kishin kthyer shtëpinë e Atit të tij në një treg. Arrestimi i tij ishte i pashmangshëm.

Roli i Judës ishte të çonte një grup njerëzish në vendndodhjen e Jezusit për tridhjetë copa argjendi. Sa për Judën, më vonë ai ktheu argjendin dhe vari veten prej turpit.

Para se të shkonim te Ponc Pilati, Jezusi u gjykua nga Kajafa. Në shumë aspekte, si një nga Kryepriftërinjtë më të nderuar dhe me ndikim të Jeruzalemit, përfshirja e Kajafës në kryqëzimin e Krishtit është më domethënëse. Me pak fjalë, Jezusi përbënte një kërcënim për fuqinë e Kajafës, kështu që ai duhej të ndalohej me çdo kusht.

Jezusi u gjykua padrejtësisht në një gjyq të montuar, që u zhvillua në mënyrë të paligjshme në shtëpinë e Kajafës gjatë natës, ku Kryeprifti mori në mënyrë të paligjshme rolin e prokurorit dhe gjykatësit. Në orët e vona, Jezusi u akuzua për blasfemi dhe u dënua me vdekje, por pa fuqinë për të urdhëruar ekzekutimin, Kajafa kërkoi ndihmën e autoriteteve romake.

Romakët pushtuan Palestinën në vitin 63 para Krishtit, kështu që ata ishin në pushtet gjatë kohës së Jezusit. Ponc Pilati ishte në krye të provincës së Jeruzalemit me pak ose aspak interes për Jezusin, përveç faktit që ai kërcënoi se do të prishte paqen. Pra, kur Kajafa ia paraqiti Jezusin Pilatit, akuza ishte për rebelim dhe jo për blasfemi – gjë që do të kishte qenë disi e pakuptimtë për Pilatin. Sido që të jetë, Pilati e shpalli Jezusin të pafajshëm. Por nuk mbaroi me kaq.

Vendimi i Pilatit nuk u pëlqeu turmave të mbledhura, të cilët ishin gjithashtu të bindur se Jezusi ishte fajtor. Pilati, ndonëse besonte se Jezusi nuk kishte bërë asgjë të keqe, ishte më pak i prirur që një turmë protestuese të kthehej në një turmë të trazuar, veçanërisht gjatë festës së Pashkës. Pra, Pilati ushtroi publikisht traditën e lirimit të një të burgosuri në Pashkë, ndoshta me shpresën se turmat do të lironin Jezusin dhe do të ndëshkonin një person që tashmë kishte nam si kriminel.

Baraba, ‘një i burgosur famëkeq’, u vu përkrah Jezuit dhe turma e mbledhur u ftua të lironte një nga dy burrat. Por, në vend që të zgjidhnin lirinë e Jezusit, turma zgjodhi Barabën, duke i lënë Pilatit pak zgjidhje tjetër veçse ta dënonte Jezusin me vdekje, përpara se të lante në mënyrë simbolike duart nga e gjithë kjo çështje.

Jezusin e rrahën dhe e çuan në Golgotë për ta kryqëzuar. Kryqi mbi të cilin ai u dënua të vdiste u mbajt pas Jezusit nga një person që Bibla e quan Simoni nga Kirena. Dihet pak për rrethanat e kësaj ngjarjeje, por tre nga katër ungjijtë përmendin Simonin nga Kirena me emër. Sipas një përkthimi të ungjillit të Lukës, ‘ndërsa e çuan Atë, e detyruan Simonin, një burrë nga Kirena, i cili rastësisht po vinte nga fshati, të mbante kryqin pas Jezusit’.

Ajo që mund të nxjerrim në të gjitha versionet e episodit është se Simoni u detyrua, të mbante kryqin e Krishtit nga rojet, kështu që cila është rëndësia e tij? Deri më tani, ai ishte i vetmi personazh që nuk kishte bërë asgjë për të dëmtuar Jezusin dhe, të paktën, Simoni ia lehtësoi për një moment vuajtjet.

Në mënyrë të ngjashme, Maria Magdalena u shfaq si një lehtësim në mes të gjithë këtij tmerri. Sipas Biblës, Jezusi e kishte shëruar atë nga shtatë ‘demonë’ dhe të gjithë ungjijtë (përveç Lukës) dëshmojnë se ajo ishte dëshmitare e kryqëzimit të Jezusit dhe varrosjes së tij. Ndoshta edhe më e rëndësishmja, ishte tek Maria që Jezusi iu shfaq për herë të parë pas vdekjes.

Vlen të përmendet se disa studiues besojnë se Shën Maria Magdalena, ose Maria Magdalena, nuk është një, por dy, madje edhe tre njerëz të veçantë. Megjithatë, asnjë nga këto vëzhgime nuk e zvogëlojnë rëndësinë simbolike të pranisë së saj gjatë orëve të fundit të Jezusit.

Shënohet nga Shën Gjoni se nëna e Jezusit, Maria, ishte gjithashtu dëshmitare e kryqëzimit, por më pas bëhet pak konfuze. Sipas ungjijve, mund të kenë qenë deri në katër Mari të pranishme. Shën Gjoni thotë se nëna e Jezusit, Maria e Magdalës dhe Maria, gruaja e Klopës (e cila ndoshta ishte tezja e Jezusit) ishin të pranishme. Shën Mateu dhe Shën Marku pohojnë se një tjetër Mari, nëna e Jakobit dhe/ose Jozefit, ishte dëshmitare e kryqëzimit gjithashtu.

Longinusi ishte emri biblik që i është dhënë ushtarit anonim, i cituar nga Shën Gjoni, i cili shpoi ijen e Jezusit me shtizën e tij. Emri i tij rrjedh nga fjala greke për “majë shtize”, sepse dihet shumë pak për të. Një Centurion romak anonim shfaqet gjithashtu në ungjijtë sipas Markut dhe Lukës, dhe në këtë version, ushtari shpalli besimin e tij se njeriu i kryqëzuar ishte me të vërtetë Biri i Perëndisë.

Disa studiues kanë sugjeruar se Longinusi është një përbërje e dy njerëzve, dhe të tjerët besojnë se Longinusi dikur kishte qenë i verbër, por shikimi i tij u kthye kur një pjesë e gjakut i ra në sy.

Të gjithë ungjijtë përmendin dy kriminelë të kryqëzuar përkrah Jezusit. Më vonë atyre iu dhanë emrat Dismas, hajduti i penduar dhe Gestus, hajduti i papenduar. Shën Marku tregon për Jezusin duke u fyer nga priftërinjtë dhe anëtarët e turmës. Shën Luka shkroi se një nga hajdutët (me sa duket Gestusi) u bashkua me talljen dhe u qortua nga Dismasi, i cili më pas i kërkoi Jezusit ta kujtonte. Jezusi u përgjigj duke e informuar hajdutin e penduar se i është dhënë vendi në parajsë. / History – Bota.al

Nga OraNews