Shkencëtarët paralajmërojnë: – Rritje alarmante e rrufesë
7 Shtator 2024
Ndryshimet klimatike po nxisin një rritje alarmante të goditjeve vdekjeprurëse të rrufesë në Indi, duke vrarë afro 1900 njerëz çdo vit në vendin më të populluar në botë, paralajmërojnë shkencëtarët.
Rrufeja shkaktoi 101,309 vdekje marramendëse midis 1967 dhe 2020, me një rritje të mprehtë midis 2010 dhe 2020, tha një ekip studiuesish të udhëhequr nga Universiteti Fakir Mohan në shtetin lindor të Odisha.
“Rezultatet tregojnë një rritje të qëndrueshme të aktivitetit të rrufesë në Indi, duke e pozicionuar atë si vrasësin kryesor në mesin e fatkeqësive natyrore të shkaktuara nga ndryshimet klimatike”, tha ai. Megjithëse raporti shqyrtonte të dhënat për vdekjet dhe jo numrin e goditjeve, ai tha se “rrufeja në Indi po bëhet gjithnjë e më e paparashikueshme”.
Të dhënat treguan se vdekjet mesatare vjetore për shtetin indian u rritën nga 38 nga 1967 në 2002 në 61 nga 2003 në 2020 – një periudhë kur popullsia e vendit gjithashtu u rrit me shpejtësi në 1.4 miliardë njerëz. Rrufetë janë të zakonshme në Indi gjatë shirave të musonit nga qershori deri në shtator, të cilat janë kritike për rimbushjen e furnizimeve rajonale me ujë.
Por shkencëtarët thonë se frekuenca e tyre po rritet për shkak të rritjes së temperaturave globale, duke çuar në një kaskadë të ngjarjeve ekstreme të motit. Temperaturat më të larta të ajrit krijojnë më shumë avuj uji, të cilët pas ftohjes në lartësi, krijojnë ngarkesa elektrike që shkrepin dhe rrjedhimisht vetëtima.
Numri i lartë i vdekjeve në Indi është gjithashtu për shkak të sistemeve joefektive të paralajmërimit të hershëm dhe mungesës së vetëdijes se si të zvogëlohet rreziku, shtoi raporti, i botuar në Gazetën Ndërkombëtare të Mjedisit, Zhvillimit dhe Qëndrueshmërisë. Vdekjet masive me një goditje janë të zakonshme, si për shembull kur grupe fermerësh mbulohen nën një pemë nga shiu.
Raporti tha se të dhënat për vdekjet e regjistruara nga rrufeja tregojnë një “tendencë në rritje, me dy dekadat e fundit që tregojnë rritjen më të madhe”, duke e quajtur atë një “zhvillim alarmues”.
“Tendenca në rritje në kushtet ekstreme klimatike ka të ngjarë të përkeqësojë situatën,” shtoi ai, me një “nevoje urgjente” për ndryshime politikash për të zbutur efektin.