“Gobekli Tepe”, që në turqisht do të thotë “Kodra e Mullës”, është padyshim vendi arkeologjik më i rëndësishëm në Tokë.

Mijëra paraardhës tanë parahistorikë u mblodhën rreth shtyllave të saj megalitike në formë T-je për të adhuruar më shumë 7000 vjet përpara Stonehenge-it ose piramidave më të hershme egjiptiane.

Sean Lawrence, asistent profesor i historisë në Universitetin e Virxhinias Perëndimore tha se rëndësia e saj është e jashtëzakonshme.

Tempulli fetar më i vjetër në botë. – “Gobekli Tepe”.

“Vitet e sakta janë pothuajse të pamundura për t’u verifikuar. Megjithatë, monumenti më i vjetër egjiptian, Piramida e Djoserit në Saqqara, u ndërtua rreth vitit 2700 pes, më shumë se shtatë mijëvjeçarë pas Gobekli Tepe. Ka ende mistere të pafundme rreth vendit, duke përfshirë mënyrën se si u organizua puna dhe si u përdor ai,” tha ai.

Akademikët besojnë se historia e vendbanimeve njerëzore filloi në këto kodra afër kufirit sirian rreth 12,000 vjet më parë, kur grupet e grumbulluesve të gjuetarëve të Epokës së Gurit u mblodhën për të ndërtuar këto vende.

Arkeologu dhe parahistoriani gjerman Klaus Schmidt të fillonte të nxirrte zbulimet e para në sipërfaqe në 1995. Artikujt e gërmuar nga Gobekli Tepe shfaqen në muzeun mbresëlënës arkeologjik në qytetin Sanliurfa, i cili është në vetvete aq i lashtë sa besohet se Abrahami ka lindur atje.

Në të vërtetë muzeu i tij i ri i ndërtuar në 2015 krenohet me “koleksionin më të gjerë të epokës neolitike në botë”, sipas drejtorit të tij Celal Uludag.

“Të gjitha artefaktet portative nga Gobekli Tepe janë ekspozuar këtu. Ky është një udhëtim drejt qytetërimit, (në) pikën zero. Gobekli Tepe hedh dritë mbi parahistorinë, prandaj është një trashëgimi e përbashkët e njerëzimit”, tha ai.

Gobekli Tepe ka frymëzuar edhe serialin thriller psikologjik fantastiko-shkencor të Netflix “Dhurata”, i cili ndez një nga mbishkrimet e lashta në shtyllat e tij.

Pergatiti  Besmira Pelushaj