Është zbuluar një specie e re e zambakëve gjigantë të ujit, e cila është fshehur në pamje të qartë për 177 vjet. Bima e madhe ka qenë në arkivat e Kopshtit Botanik Mbretëror, Kew dhe po rritej në një numër koleksionesh ujore, por gabimisht u identifikua si një specie tjetër.

Tani një studim i detajuar shkencor ka zbuluar se ai është i ri për shkencën, gjithashtu mban rekordin si zambaku më i madh i ujit në botë, me gjethe që rriten më shumë se 3 m të gjera.

Bima është quajtur Victoria boliviana emëruar pas Bolivisë, ku rritet në një pellg të vetëm ujor në një pjesë të sistemit të lumit Amazon.

Hortikulturisti Carlos Magdalena, një nga ekspertët kryesorë në botë të zambakëve të ujit, dyshonte prej kohësh se bima ishte e ndryshme nga dy speciet e tjera gjigante të njohura, Victoria amazonica dhe Victoria cruziana.

Kështu, duke punuar me shkencëtarë të tjerë ai mblodhi disa farëra dhe i solli përsëri në Kew, ndërsa e ka përshkruar këtë si “kulmin” e karrierës së tij.

“Kjo do të thoshte se ne mund ta rritnim atë krah për krah me dy speciet e tjera në saktësisht të njëjtat kushte. Pasi e bëmë këtë, mund të shihnim shumë qartë se çdo pjesë ishte krejtësisht e ndryshme”, tha ai për BBC.

Duke punuar së bashku me Carlos, ilustruesi botanik Lucy Smith bëri vizatime të hollësishme shkencore të të tre llojeve.
Kjo përfshinte gjithashtu kalimin në serë natën, sepse lulet e zambakut të ujit dalin vetëm në errësirë.

“Isha në gjendje të aksesoja lulet, dhe gjithashtu duke parë gjethet, munda, si ilustrator, të theksoja ato dallime që pashë. Dhe në fakt, ndërsa po vizatoja ato dallime, ato u bënë edhe më të forta në mendjen time dhe gjeta mënyra të reja për t’i dalluar ato. Ndoshta jam e njëanshme, por nga tre speciet mendoj se [specia e re] ka një nga lulet më të bukura”, tha ajo.

Kew ka një histori të gjatë me bimët, ndërsa shtëpia e zambakut të ujit u ndërtua në 1852 për të shfaqur koleksionet e saj.

Zbulimi i ri tregon se zambakët e ujit kanë ende disa surpriza dhe shkencëtarët kanë deklaruar se ka ende shumë për të mësuar rreth tyre.

“Pra, ka ende shumë të panjohura. Dhe unë mendoj, sepse ato janë kaq të mëdha, kaq të dukshme njerëzit nuk kanë menduar vërtet t’i studiojnë në kaq shumë detaje”, tha njëri prej tyre.